"مسکن"، محل سکونت، فضای زندگی خصوصی و در زبان محاوره ی روزمره خانه است. اما بار معنایی خاص این اصطلاح با "خانه ی شخصی" متفاوت است که بر اساس اراده و تمایلات صاحب آن شکل گرفته است. مسکن بحث گسترده تری است که با اقتصاد، سیاست و فناوری، ارتباطی مستقیم دارد. در طراحی مسکن عوامل زیادی دخیل هستند که راه را بر خلاقیت و احساسات می بندند.
معماری اسلامی برگرفته از زبان قرآن است و عمق و غنای تمدن اسلام را با بهره‌گیری از روح معنویت نشان می‌دهد. این امر به گونه‌ای است که اعتقاد به توحید و ایمان به تعالیم اسلام به عنوان اندیشه زیبایی‌شناسی دین اسلام در معماری اسلامی تجلی می‌یابد.در تاریخ هنر، هیچ هنری به اندازه ی هنر اسلامی بحث‌انگیز و در عین حال متعالی و حیرت‌انگیز نبوده است. از یک سو نگاه عارفانه و شهودی هنرمندان اسلامی با تأسی به مبانی قرآنی و عرفانی و نیز مبتنی بر هندسه و ریاضیات، آثاری پدید آورده است که شگفت‌انگیز و بس زیبا و متعالی است و از سوی دیگر، نگاه فقهی و کلامی.
چكيده :
معماري ايراني پس از ورود اسلام دستخوش تغييراتي بويژه در بناهاي عمومي بوده وبا ورود عنصري جديد و جايگزين بنام مسجد همراه شد. مساجد اوليه در ايران طرحي ابتدايي وشبستاني داشتند اما در جزييات ، ساساني و پارتي بودند(شيوه ي خراساني). اين ايرانيزه شدن كه با تحركات اجتمايي وسياسي همراه بود در شيوه ي رازي با احياي دوباره ي گنبدخانه به عنوان فضاي سنتي نيايشي ايرانيان ظاهر شد. ساخته شدن گنبدخانه ها بطور مستقل حاكي از ناديده گرفتن طرح شبستاني و بازگشت به معماري ساساني بود . در اين دوره گرايش به تغيير دادن طرح شبستاني بابازسازي شبستانهاي مسجد جامع اصفهان ( به صورت چهارايواني) كه در اثر آتش سوزي تخريب شده بودندبه منصه ظهوررسيد. ولي چهار ايواني كردن مساجد ديگر آن دوره( اردستان - زواره و....)در كنار گنبدخانه اي كردن آنها انجام نشد. و اين گرايش ، به شكل به قوه باقي ماند تا در شيوه هاي آذري و اصفهاني به فعل درآيد. بنابر اين بازگشت گنبد خانه و مركزيت يافتن آن به عنوان فضاي اصلي نيايش ، گرايش به تغيير شبستان به طرح چهار ايواني و تحول ارگانيك طرح از مشخصه هاي اصلي معماري رازي مي باشد. در اين دوره غناي معماري مسجد به غناي فرهنگ اسلامي كمك شاياني كرد.و تحول ارگانيك طرح مسجد زمينه ساز اين شد تا در دوره هاي بعد طرح مسجد از نخست با الگوي گنبدخانه اي-چهار ايواني ساخته شود.
واژه هاي كليدي: معماري رازي،مسجد،گنبد خانه،چهار ايوان،ارگانيك،شبستاني، مسجد جامع اصفهان،اردستان و زواره
در ریاضیات و فیزیک انواع مختلفی از تقارن را می‌شناسیم: محوری، مرکزی، تکراری، تعویضی و... . در سال 1924 جورج پولیا اثبات کرد برای تزئینات دو بعدی، 17 نوع تقارن وجود دارد و جالب است که مصریان باستان از هر 17 نوع در تزئینات بناهای خود استفاده کرده‌اند. اما آنچه بیشتر در معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد، تقارن متقابل و تکراری است.
تقارن متقابل (محوري)
تقارن متقابل یا همان تقارن محوری، تقارنی است که نسبت به یک محور ایجاد
می‌شود و با دوران 180 درجه حول محور عمودی یا افقی به وجود مي‌آيد. به این
ترتیب اجسام مشابه، فاصله یکسانی نسبت به محور خواهند داشت؛ تقارن متقابل
در طبیعت بسیار دیده می‌شود و به نوعی تعادل را نیز يادآوري مي‌كند. به طور
مثال وقتی اتاقی را چيدمان می‌کنیم، اگر مبلمان داراي یک کاناپه دو نفره و
دو مبل تک نفره باشد، بايد دو مبل تکی را به شکلی متقارن در دو سمت کاناپه
قرار دهیم، زيرا اگر مبل‌های تکی در یک طرف قرار گیرند حالت سنگینی و عدم
تعادل در یک سمت به وجود می‌آيد.
البته در تفکر مدرن و به‌خصوص در سبک‌های معاصر مانند « دیکانستراکشن
"deconstruction" » که به دنبال ساختارشکنی هستند تقارن جایگاهی ندارد و
فضاهای متقارن به چشم نمی‌خورد. اما در معماری گذشته و همچنین در دکوراسیون
فضاهايی که از سبک کلاسیک برای تزئینات استفاده می‌كنند، تقارن اهمیت
مضاعفي پيدا مي‌كند. در معماری دوران باستان و دوران اسلامی ایران هم گرایش
به تقارن چه از نظر طراحی معماری و چه از نظر تزئینات مشهود است.
تقارن تكراري
تقارن تکراری، تکرار یک جسم در یک ردیف است كه مانند تقارن محوری در معماری
اهمیت بسیاری دارد. منظور از تقارن تکراری، تکرار مکرر قطعات مشابه است كه
البته منظور از تشابه، قابلیت تطابق است و نه همسانی صرف.
این خاصیت تکرار را به صورت ردیف می‌توان در همه جا یافت. هر چه تکرار
منظم‌تر باشد، راحت‌تر می‌توان آن را یافت. حتی بعد از یک تکرار 3 تا 4
باره، ذهن ما منتظر تکرار بعدی است زيرا انسان همواره به دنبال نظم است تا
بتواند محيط را بهتر درك كند. از سوي ديگر، بايد توجه داشت كه تکرار مکرر
یک عنصر، باعث پايین آمدن ارزش زیبايی شناختی می‌شود زیرا در هر تکرار،
جزء، ارزش خود را از دست می‌دهد و این کل است که اهمیت پيدا مي‌كند.
در تقارن تکراری ممكن است تکرار در یک ردیف افقی، عمودی يا مایل انجام شود
یا حتی تکرار می‌تواند یک ضرب‌آهنگ داشته باشد و نظم موجود را تشدید کند.
در واقع تکرار ریتمیک مانند یک قطعه موسیقی که دارای تکرار در قطعات است،
ریتم دلنوازی هم دارد. به عنوان مثال در تزئینات و حجاری‌های تخت جمشید،
تقارن تكرار، بسیار به چشم می‌خورد.
به طور کلی استفاده از تقارن (چه به صورت محوری و چه به صورت تکراری) در
معماري امروز نيازمند دقت فراواني است. زیرا طراحی یک فضای جدید و امروزی
با فرمول قدیمی تقارن، پیچیدگی‌هاي زيادي دارد و نیازمند توجه زیادی است تا
كار شما به یک طرح قدیمی و بی‌ارزش تبدیل نشود. همانطور که می‌دانید در
معماری امروز، تقلید فاقد ارزش است و نوآوری در طراحی مهم است، بنابراین
برای داشتن فضای خاص، باید با دقت بیشتری از فرمول‌های تقارن استفاده کنيد.
كلمات كليدي:
آسايش،صرفه جويي در مصرف انرژي، ابنيه سنتي، شوادان1، بادگير، ساباط2
مقدمه:
ايرانيان در طول تاريخ چند هزار ساله معماري اين سرزمين سعي نموده بودند تا با تدابير گوناگون در كنار طبيعت پيرامون خود محيطي را بوجود آورند كه باشنده با مصرف كننده در هر فصل و ساعت از روز بتواند آسايش نسبي را با توجه به زمان بهره گيري از نكات مثبت همان محل و همان طبيعت آسايش خود و خانواده اش را فراهم مي ساخته است .اگر در بالاي سطح زمين دماي زياد و تابش خورشيد به او مجال زندگي را نداده است به زيرزمين روي آورده و با كندن زمين و در ارتفاعي پنج يا شش متري فضايي خنك را بوجود آورده است. او بدون هيچ وسيله مكانيكي كه به محيط خود و ديگران لطمه زيست محيطي وارد نمايددر زير زمين تابستان گرم را به بهاري خنك تبديل مي نمايد . اختلافات دماي زيرزمين با حياط و فضاي هاي دور آن گاهي تا 20 درجه مي رسد و اين به معني آب و هوايي بهاري در تابستان گرم است. (پير نيا ، 1384،40-39)در نقطه مقابل با افزايش بي رويه جمعيت احتياج به مسكن بيشتر و بالا رفتن ارزش زمين توسعه تكنولوژي و ساير عوامل اقتصادي و اجتماعي كه بهره وري بيشتري از زمين را توجيه مي كند باعث گرديده است كه ضمن كنار گذاشتن مصالح بومي و سنتي طرح هاي سنتي همراه و سازگار با اقليم نيز به كناري گذاشته شود و نتيجه آن بوجود امدن نوعي معماري بي هويت است كه هيچ گونه تناسبي با شرايط اقليمي شرايط آسايش را فراهم نمي آورد و ساكنين آنها مي بايست آسايش نسبي محل زندگي خود را با وسايل گرمايش و سرمايش تامين نمايند.استفاده از وسايل گرمايش و سرمايش جديد مصرف بي رويه انرژي را به دنبال دارد كه هزينه آن به جامعه تحميل مي گردد. از طرف ديگر استفاده از اين وسايل بخصوص در زمستان آلودگي هوا را نيز به دنبال دارد و آلودگي اينگونه شهرها به گرم تر و خنك تر شدن شهرها كمك مي كند.(شاطريان ،1387، 290)
مهدکودک جاییست که عشق به دانستن را در کودکان به وجود بیاورد، دانش عمومی آنها را زیاد کند و قابلیت آنها برای کنار آمدن با بقیه را افزایش دهد و علاقه آنها را به جهان و طبیعت برانگیزد. مهم است که در آن کودکان هنوز کودک باشند. آماده شدن برای مدرسه به این معنی نیست که به جای بازی بچه ها را مجبور به یادگیری کنند یا اینکه بچه ها مجبور به یادگیری مهارتهای مربوط به دبستان باشند و یا به تستهای استاندارد برای بررسی موفقیت دانش آموزان تکیه کنند.
این وبلاگ می خواهد دریچه ای باشد رو به اقیانوس معماری